English
Srpski
Panorama - Godine 1788. je škotski slikar Robert Barker izradio sliku sa vidokrugom od 360 stepeni. On je tu sliku, na platnu širokom (PANORAMA), izložio u okrugloj specijalno uređenoj prostoriji prečnika 18 metara. Posetioci su bili iznenađeni prizorom koji je Barker nazvao panorama. Tu tehniku Holivud je otkrio i primenio čitavih 150 godina kasnije navavši je SINERAMA (CINERAMA)
Tehnika SINERAMA (CINERAMA) je kombinacija slike i crteža u pozadini sa ciljem da se pojača uranjanje gledalaca u određeni prizor. Međutim tehnički razvoj sinerama započeo je tek 1950. godine ali je, zbog skupe izrade filmova u toj tehnici napušten 1963. godine. Čuveni film "Kako je osvojen Zapad" ( How The West Was Won) iz 2962 godine zahtevao je tri filmske tehnike tri službe i tri režisera ( od kojih je jedan bio čiveni Džon Ford ( John Ford) i koštao je tada bosnoslovnih 14 miliona dolara.
SENZORAMA
Senzorama je motorna naprava sa komandnim ručicama, specijalnim okularima, vibrirajućim sedištem i uskim otvorima za cirkulaciju vazduha, zatim stsereofinskim slušalicama postavljenim uz uši korisnika i aparatom za proizvodnju mirisa. Jedan od najrealističnijih doživljaja senzorama bila je 'vožnja motorbiciklom' kroz Bruklin (Brooklyn), pri čemu je sedište vibriralo , vozaču je duvao vetar u lice, a miris se menjao zavisno od stanja u ulici kroz koju je 'vozio'. Iako nije popstojao, za virtuelnu realnost presudni interaktivni odnos, vozač je uranjao u doživljaj. Radi toga se senzorama smatra logičkim nastavkom istraživanja sveta pararealnosti. Ona je proizvela prvi sajberspace osećaj.
